Kodeks postępowania etycznego Sekcji Wydawniczej Wydziału Zarzadzania UW
Zasady etyki wydawniczej SW WZ UW obowiązują dla wszystkich publikacji wydawanych przez Sekcję Wydawniczą.
Sekcja Wydawnicza Wydziału Zarzadzania UW w trosce o utrzymanie wysokich standardów wydawniczych i zachowanie rzetelności naukowej podejmuje wszelkie możliwe kroki, by przeciwdziałać praktykom sprzecznym z zasadami etycznymi przyjętymi w nauce.
Punktem odniesienia dla przyjętych przez Sekcję Wydawniczą WZ UW standardów etycznych są standardy wypracowane przez Committee on Publication Ethics (COPE, https://publicationethics.org).
Zasady obowiązujące Wydawcę
Kontrolowanie standardów etycznych Wydawca stale czuwa nad przestrzeganiem obowiązujących standardów wydawniczych i zasad etyki wydawniczej oraz zapobiega praktykom niezgodnym z przyjętymi standardami.
Zasada fair play Rasa, płeć, wyznanie, pochodzenie, obywatelstwo czy przekonania polityczne autorów w żaden sposób nie wpływają na ocenę tekstów. Teksty oceniane są wyłącznie pod względem merytorycznym.
Kryteria przyjmowania tekstów do publikacji Wydawca decyduje, które teksty zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu decyzji o publikacji bierze pod uwagę opinie recenzentów dotyczące wartości naukowej pracy, oryginalności ujęcia problemu, przejrzystości wywodu.
Zasada poufności Wydawca nie ujawnia osobom nieupoważnionym żadnych informacji na temat zgłaszanych do publikacji prac. Osobami upoważnionymi do posiadania tych informacji są: autor, wyznaczeni recenzenci, redaktorzy oraz inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
Przeciwdziałanie konfliktom interesów Nieopublikowane teksty nie mogą, bez pisemnej zgody autorów, być wykorzystywane przez pracowników wydawnictwa ani żadne inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym.
Wycofanie publikacji Wydawca ma prawo wycofać publikację po jej wydaniu, jeżeli istnieją dowody świadczące o braku wiarygodności wyników badań i/lub fałszowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy metodologiczne, błędy w obliczeniach) i/lub gdy praca nosi znamiona plagiatu bądź narusza zasady etyki wydawniczej.
Zasada ghostwriting/guest autorship Ghostwriting/guest autorship są przejawem nierzetelności naukowej i wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.), a przejawy nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce będą w redakcji dokumentowane.
Aby zapobiegać przypadkom ghostwriting, guest authorship Wydawca wymaga od autorów publikacji ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji), przy czym główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający manuskrypt. Wydawca wymaga również informacji o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów (financial disclosure).
Zasady obowiązujące redaktora naukowego (w przypadku publikacji zbiorowych)
Kryteria przyjmowania tekstów do publikacji Redaktor naukowy decyduje, które materiały zostaną opublikowane. Przy przyjmowaniu tekstów do publikacji zbiorowej brane są pod uwagę: wartość naukowa pracy, oryginalność ujęcia problemu, przejrzystość wywodu.
Zasada rzetelności naukowej Redaktor naukowy dba o rzetelność naukową publikowanych prac. Dla jej zachowania może nanosić stosowne zmiany i poprawki. W przypadku podejrzeń o nieuczciwe praktyki (plagiat, fałszowanie wyników badań) zobowiązany jest podjąć decyzję o wycofaniu tekstu z publikacji zbiorowej.
Zasady autorstwa pracy Obowiązek upewnienia się, że osoby mające wkład w powstanie publikacji akceptują jej kształt po redakcji naukowej, leży po stronie redaktora naukowego zgłaszającego publikację do Wydawcy.
Wycofanie tekstu Redaktor naukowy ma prawo wycofać tekst z publikacji, jeżeli istnieją dowody świadczące o braku wiarygodności wyników badań i/lub fałszowaniu danych, jak również w przypadku popełnienia niezamierzonych błędów (np. błędy w obliczeniach, błędy metodologiczne) i/lub praca nosi znamiona plagiatu bądź narusza zasady etyki wydawniczej.
Zasady dotyczące autorów
Autor jest obowiązany do zachowania standardów rzetelności naukowej oraz przestrzegania zasad etyki wydawniczej.
Autor może zgłaszać do publikacji wyłącznie prace nieopublikowane oraz niezgłoszone do publikacji w innych wydawnictwach. Zgłaszanie manuskryptów do więcej niż jednego wydawnictwa jednocześnie jest uważane za zachowanie nieetyczne.
Autor jest obowiązany do współpracy z redakcją w ramach procesu recenzyjnego.
Autor powinien ujawnić wszelkie konflikty interesów, które mogą mieć wpływ na rezultaty badań lub na ich interpretację (jak: honoraria, granty edukacyjne lub inne formy finansowania, członkostwo w organizacjach i stowarzyszeniach, stosunki zatrudnienia, działalność konsultacyjna, własność akcji lub innych udziałów kapitałowych, patenty, umowy licencyjne, a także relacje osobiste lub zawodowe). Należy ujawnić wszystkie źródła wsparcia finansowego dla pracy, w tym numer dotacji lub inny numer referencyjny źródła finansowania.
Zasada oryginalności pracy Autor może zgłaszać do publikacji wyłącznie własne, oryginalne teksty. Wykorzystane w publikacji badania i/lub informacje innych naukowców powinny być oznaczone w sposób wskazujący, że jest to cytat. Plagiat czy fałszowanie danych są niedopuszczalne.
Zasada rzetelności naukowej Autor zobowiązany jest do rzetelnego opisu wykonanych prac badawczych oraz obiektywnej interpretacji wyników. Prace powinny zawierać informacje umożliwiające identyfikację źródeł danych, a także powtórzenie badań. Niezgodne z zasadami etyki wydawniczej prezentowanie i interpretowanie danych oraz wyników badań jest niedopuszczalne i skutkować może wycofaniem tekstu.
Zasada udostępnienia danych Autor poproszony o przedstawienie nieprzetworzonych wyników badań wykorzystanych w tekście zobowiązany jest zapewnić dostęp do tych danych, także po opublikowaniu pracy.
Zasady autorstwa pracy Autorzy zgłaszający do publikacji teksty wieloautorskie mają obowiązek ujawnić wkład poszczególnych autorów w jego powstanie (z podaniem afiliacji autorów oraz informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystanych przy tworzeniu tekstu).
Zasada rzetelności źródeł Autor zobowiązany jest wymienić w bibliografii załącznikowej publikacje, które zostały przez niego wykorzystane przy tworzeniu tekstu.
Zasady dotyczące błędów w opublikowanych pracach Jeśli autor odkryje znaczące błędy lub nieścisłości w swoim tekście, zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić o tym Wydawcę w celu skorygowania zaistniałych błędów przy kolejnym wydaniu lub dodruku.
Zasady dotyczące procesu recenzyjnego
Recenzent recenzuje pracę na zlecenie Wydawcy. W ten sposób ma wpływ na decyzje podejmowane przez Wydawcę. Może także, w porozumieniu z autorem, wpływać na ostateczny kształt i doskonalenie publikowanej pracy.
Zasada terminowości Recenzent zobowiązany jest dostarczyć recenzję w ustalonym terminie. Jeżeli z jakichś względów (merytorycznych, braku czasu itp.) nie jest w stanie dotrzymać terminu bądź podjąć się recenzji, powinien niezwłocznie poinformować o tym Wydawcę.
Zasada poufności Wszystkie recenzowane prace oraz ich recenzje mają charakter poufny. Ujawnianie prac i/lub osobom trzecim jest niedopuszczalne (z wyjątkiem osób, które biorą udział w procesie wydawniczym). Recenzenci oraz inne osoby uczestniczące w procesie wydawniczym nie mogą korzystać z badań zawartych w nieopublikowanych manuskryptach bez wyraźnej zgody ich autora. Informacje uzyskane podczas procesu recenzyjnego są traktowane jako poufne i nie mogą służyć osobistym korzyściom osób w nim uczestniczących.
Zasada zachowania standardów obiektywności Recenzja powinna mieć charakter obiektywny. Personalna krytyka autora pracy jest uważana za niestosowną. Wszystkie uwagi recenzenta powinny zostać odpowiednio uargumentowane.
Zasada rzetelności źródeł Recenzent, jeśli zachodzi taka potrzeba, powinien wskazać odpowiednie prace związane z tematyką tekstu niezacytowane przez autora. Recenzent powinien wskazać i zgłosić Wydawcy wszelkie istotne podobieństwa recenzowanego tekstu do innych prac.
Zasada przeciwdziałania konfliktowi interesów u recenzenta Recenzent nie może wykorzystywać recenzowanej pracy do swoich osobistych potrzeb i korzyści. Nie powinien również oceniać tekstu, w przypadku kiedy może występować konflikt interesów z autorem. W przypadku zauważenia możliwości wystąpienia konfliktu interesów jest zobowiązany do zasygnalizowania tego faktu redakcji oraz zwraca tekst będący przedmiotem recenzji. Recenzent może również zrezygnować z recenzowania tekstu z powodu niewystarczającej wiedzy.
Recenzent nie może przekazać zadania sporządzenia recenzji innemu recenzentowi bez wyraźnej uprzedniej zgody redakcji.
Recenzenci i redaktorzy sygnalizują wszelkie przypadki nieuczciwości w zakresie nieuprawnionego wykorzystywania własności intelektualnej. Informują również Wydawcę w przypadku powzięcia podejrzeń o naruszenie zasad etycznych.
Procedury postępowania w przypadku potencjalnych naruszeń
W przypadku wykrycia jakichkolwiek przejawów nierzetelności naukowej Wydawca, opierając się na wskazówkach proponowanych przez Committee on Publication Ethics (COPE), będzie stosowała następujące schematy postępowania:
- Podejrzenie o zbędną publikację w zgłoszonym manuskrypcie
- Podejrzenie o zbędną publikację w opublikowanym artykule
- Poejrzenie o plagiat w zgłoszonym manuskrypcie
- Podejrzenie o plagiat w opublikowanym artykule
- Podejrzenie o sfabrykowanie danych w zgłoszonym manuskrypcie
- Podejrzenie o sfabrykowanie danych w opublikowanym artykule
- Autor korespondencyjny prosi o dodanie kolejnego autora przed opublikowaniem
- Autor korespondencyjny prosi o usunięcie autora przed opublikowaniem
- Prośba o dodanie kolejnego autora po opublikowaniu
- Prośba o usunięcie autora po opublikowaniu
- Sposób postępowania w przypadku podejrzenia o autorstwo widmo, gościnne lub grzecznościowe
- Jak zauważyć problemy z autorstwem
- Sposób postępowania w przypadku, gdy recenzent podejrzewa nieujawniony konflikt interesów (KI) w zgłoszonym manuskrypcie
- Sposób postępowania w przypadku, gdy czytelnik podejrzewa nieujawniony konflikt interesów (KI) w opublikowanym artykule
- Sposób postępowania gdy redaktor podejrzewa, że występuje etyczny problem ze zgłoszonym manuskryptem
- Sposób postępowania w przypadku podejrzenia, że recenzent przywłaszczył sobie pomysły lub dane autora
- Jak odpowiedzieć demaskatorom, którzy zgłosili swoje zastrzeżenia bezpośrednio
- Jak odpowiedzieć demaskatorom, którzy zgłosili swoje zastrzeżenia za pośrednictwem mediów społecznościowych
Rozpatrując naruszenia praw autorskich, redakcja skorzysta z pomocy programu antyplagiatowego (np. iThenticate).
Zasady dotyczące korzystania ze sztucznej inteligencji
Żadna część pracy autora nie powinna być pisana przez sztuczną inteligencję.
Odpowiedzialność za stworzoną pracę jest ostatecznym i podstawowym czynnikiem stojącym za poniższymi wytycznymi i powinna być stosowana w połączeniu z innymi zasadami etycznymi Wydawcy.
W przypadku użycia narzędzi sztucznej inteligencji w tworzeniu, rozwijaniu lub generowaniu artykułu Autor musi opisać utworzoną bądź zmodyfikowaną treść, a także odpowiednio zacytować nazwę i wersję używanego narzędzia AI.
Artykuły zawierające niedozwolone zastosowania będą odrzucane na etapie sprawdzania lub podejmowania decyzji przez Wydawcę. Niniejsze zasady mogą ulec zmianie w zależności od rozwoju wykorzystania sztucznej inteligencji w sektorze wydawniczym.
Uprzejmie prosimy o zapoznanie się z zamieszczonymi poniżej wytycznymi w celu ustalenia jakie użycie jest zgodne z zasadami Wydawcy.
Założenia kluczowe
Tworzenie (copywriting) jakiejkolwiek części artykułu przy użyciu generatywnego narzędzia AI/LLM, w tym generowanie abstraktu lub przeglądu literatury, jest niedozwolone. Autor musi być odpowiedzialny za pracę oraz jej dokładność, integralność i zasadność. Wszelkie wątpliwości dotyczące pracy powinny być kierowane do Wydawcy.
Generowanie lub raportowanie wyników przy użyciu generatywnego narzędzia AI/LLM jest niedozwolone, gdyż zgodnie z naszymi kryteriami autorstwa, autor musi być odpowiedzialny za stworzenie i interpretację swojej pracy oraz za jej dokładność, integralność i zasadność.
Raportowanie statystyk w tekście przy użyciu generatywnego narzędzia AI/LLM jest niedozwolone ze względu na obawy dotyczące autentyczności, integralności i zasadności uzyskanych danych, jednakże użycie takiego narzędzia do pomocy w analizie pracy byłoby dopuszczalne. Wszelkie inne wątpliwości dotyczące danych należy kierować do Wydawcy przy użyciu standardowych metod.
Edycja artykułu przy użyciu generatywnego narzędzia AI/LLM w celu poprawy jego języka i czytelności byłaby dopuszczalna, ponieważ odzwierciedla to standardowe narzędzia już stosowane w celu poprawy pisowni i gramatyki oraz wykorzystuje istniejący materiał stworzony przez autora, a nie generuje całkowicie nowych treści, podczas gdy autor pozostaje odpowiedzialny za oryginalną pracę.
Niedozwolone użycie sztucznej inteligencji
- tworzenie abstraktu – tworzenie abstraktu artykułu za pomocą promptów* (prompts) wprowadzonych przez autora do generatywnego narzędzia AI/LLM;
- tworzenie hipotezy – tworzenie hipotezy lub zestawu pytań badawczych za pomocą promptów wprowadzonych przez autora do generatywnego narzędzia AI/LLM;
- tworzenie wstępu – tworzenie wstępu za pomocą promptów wprowadzanych przez autora do generatywnego narzędzia AI/LLM;
- tworzenie metodologii – tworzenie lub opisywanie metodologii za pomocą promptów wprowadzanych przez autora do generatywnego narzędzia AI/LLM;
- przegląd literatury/tworzenie bibliografii – tworzenie listy cytatów/odniesień do przeglądu literatury lub ocena i analiza literatury za pomocą promptów; wprowadzanych przez autora do generatywnego narzędzia AI/LLM.
- analiza wyników/dyskusja – analizowanie lub opisywanie danych/wyników za pomocą promptów wprowadzanych przez autora do generatywnego narzędzia AI/LLM;
- tworzenie wniosków – tworzenie wniosków za pomocą promptów wprowadzanych przez autora do narzędzia generatywnej sztucznej inteligencji/LLM;
- tworzenie obrazu – tworzenie obrazu za pomocą promptów wprowadzanych przez autora do narzędzia generatywnej sztucznej inteligencji, takiego jak (ale nie tylko) DALL E.
*Redakcja (copy-editing) to modyfikacja istniejącego materiału stworzonego przez autora w celu poprawy jego języka, gramatyki i pisowni. Copywriting to tworzenie nowego materiału. Prompt to to fragment tekstu, który służy jako instrukcja lub polecenie dla systemu AI.
Informacja dotycząca przetwarzania danych osobowych przez Uniwersytet Warszawski
Administrator Administratorem danych osobowych przetwarzanych jest Uniwersytet Warszawski (UW), ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa.
Z administratorem można kontaktować się:
- listownie: Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa;
- telefonicznie: 22 55 20 000.
- zawarcia lub wykonania umowy pomiędzy UW a podmiotem, z którym powiązana jest dana osoba lub w imieniu którego ona działa, jak również weryfikacji tego podmiotu (np. klienta, kontrahenta lub innego podmiotu kontaktującego się z Uniwersytetem Warszawskim) oraz bieżącego kontaktu z tym podmiotem – podstawę przetwarzania danych osobowych stanowi: 6 ust. 1 lit. b i f RODO;
- realizacji czynności wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa, w szczególności w związku z wypełnianiem obowiązków wynikających z przepisów podatkowych i o rachunkowości oraz przepisów regulujących prowadzenie postępowań przez uprawnione podmioty – podstawę przetwarzania danych osobowych stanowi: 6 ust. 1 lit. c RODO;
- realizacja zadania w interesie publicznym – podstawę przetwarzania danych osobowych stanowi 6 ust. 1 lit. e RODO;
- ustalenia, dochodzenia lub obrony roszczeń w postępowaniu sądowym, administracyjnym lub też innym postępowaniu pozasądowym – podstawę przetwarzania danych osobowych stanowi: 6 ust. 1 lit. f RODO;
- archiwalnych (dowodowych) polegających na zabezpieczeniu informacji na wypadek potrzeby udowodnienia faktów lub wykazania spełnienia obowiązku ciążącego na UW – podstawę przetwarzania danych osobowych stanowi: 6 ust. 1 lit. f RODO.
- rachunkowe, przez okres 5 lat od początku roku następującego po roku obrotowym, w którym operacje, transakcje lub postępowanie związane z zawartą umową zostały ostatecznie zakończone, spłacone, rozliczone lub przedawnione;
- podatkowe, przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy wynikający z rozliczenia zawartej umowy;
- w zakresie realizacji przez UW czynności wynikających z powszechnie obowiązujących przepisów prawa – przez okres wynikający z tych przepisów;
- w zakresie wypełnienia prawnie uzasadnionych interesów UW stanowiących podstawę tego przetwarzania przez okres niezbędny do wypełnienia tego celu lub do czasu wniesienia sprzeciwu wobec takiego przetwarzania, o ile nie występują prawnie uzasadnione podstawy dalszego przetwarzania danych przez UW;
- w zakresie ustalenia i dochodzenia własnych roszczeń lub obrony przed zgłoszonymi roszczeniami – do momentu przedawnienia potencjalnych roszczeń wynikających z umowy lub z innego tytułu.
- dostępu do danych oraz otrzymania ich kopii;
- sprostowania (poprawiania) swoich danych osobowych;
- ograniczenia przetwarzania danych osobowych;
- usunięcia danych osobowych (z zastrzeżeniem art. 17 ust. 3 RODO);
- sprzeciwu;
- wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych, jeżeli uznają Państwo, że przetwarzanie danych osobowych narusza przepisy prawa w zakresie ochrony danych osobowych.
Inspektor Ochrony Danych (IOD) Administrator wyznaczył Inspektora Ochrony Danych, z którym można skontaktować się we wszystkich sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych oraz korzystania z praw związanych z przetwarzaniem danych osobowych pod adresem: . Do zadań IOD nie należy natomiast realizacja innych spraw, jak np. udzielanie informacji związanych z realizacją i obsługą umowy.
Cel i podstawa prawna przetwarzania danych osobowych Państwa dane osobowe będą przetwarzane w następujących celach:
Odbiorcy danych Dostęp do danych osobowych będą posiadać pracownicy administratora, którzy muszą przetwarzać dane osobowe w związku z realizacją obowiązków służbowych. Dane osobowe mogą zostać ujawnione organom publicznym, instytucjom lub podmiotom trzecim uprawnionym do żądania dostępu lub otrzymania danych osobowych na podstawie obowiązujących przepisów prawa. Odbiorcami danych osobowych mogą być także podmioty, którym administrator na podstawie umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych zleci wykonanie określonych czynności, z którymi wiąże się konieczność przetwarzania danych osobowych.
Okres przetwarzania danych osobowych Okres przetwarzania danych osobowych jest uzależniony od celu w jakim dane są przetwarzane. Okres, przez który dane osobowe będą przechowywane jest obliczany w oparciu o następujące kryteria:
Prawa związane z przetwarzaniem danych osobowych Administrator gwarantuje realizację wszystkich praw związanych z przetwarzaniem danych osobowych na zasadach określonych przez RODO tj. prawo do:
Obowiązek podania danych osobowych i konsekwencja niepodania danych Podanie danych osobowych jest obligatoryjne, niepodanie danych uniemożliwi realizację celów wskazanych w punkcie – cel i podstawa prawna przetwarzania danych osobowych.
Źródło pochodzenia danych osobowych Dane osobowe jakie UW przetwarza, pochodzą od klienta bądź kontrahenta lub innego podmiotu kontaktującego się z UW, bądź ze źródeł powszechnie dostępnych. Kategorie danych osobowych osób powiązanych ze spółkami lub innymi podmiotami (np. członków organów tych podmiotów), w tym beneficjentów rzeczywistych, są tożsame z kategoriami pochodzącymi z publiczne dostępnych źródeł lub kategoriami przekazanymi przez klienta bądź kontrahenta UW lub przez inny podmiot kontaktujący się z UW.